پیام‌های سلامت در رسانه؛ مطالعه موردی کرونا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری زبانشناسی، پژوهشگر ارشد صداوسیما

چکیده

آموزش و آگاهی‌بخشی عمومی یکی از کارکردهای مهم رسانه‌ها است. رسانه در تشویق به برخی رفتارها و عادت‌ها به‌ ویژه در حوزه سلامت نقش مهمی دارد. ازاین‌رو، در حوزه سلامت و با تاکید بر «پیشگیری»، از انواع رسانه و مخصوصاً تلویزیون برای پخش پیام‌های سلامت بهره برده می‌شود. با توجه به تفاوت‌های فردی و اجتماعی، تاثیرپذیری از پیام‌ها در افراد متفاوت است و بر همین اساس باید در انتخاب محتوای پیام بسیار دقت شود. طراحی پیام‌های سلامت حوزه‌ای میان‌رشته‌ای است و از ارتباطات سلامت نشأت می‌گیرد. رایج‌ترین الگوهای پیام‌های سلامت الگوهای سلبی و ایجابی و پیام‌های یک یا دوطرفه است. دنیاگیری بیماری ویروسی کرونا، بار دیگر اهمیت تولید پیام‌های حوزه سلامت را برای ارتقا بهداشت عمومی نشان داد. این مقاله به روش تحلیلی – توصیفی پیام‌های سلامت در رسانه (اعم از تلویزیون و فضای مجازی) را از منظر زبان‌شناسی در مورد بیماری کرونا در ایران و چند کشور غربی بررسی کرده است. تحلیل پیام‌های سلامت داخلی نشان می‌دهد در طراحی پیام به ملاحظات زبان‌شناختی کمتر توجه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Health Messages in the Media Case study: Coronavirus

نویسنده [English]

  • Fatemeh Azimifard
Ph.D. in Linguistics, Senior researcher in Islamic Republic of Iran Broadcasting (IRIB).
چکیده [English]

One of the most important functions of the media is Public education. The media plays an important role in encouraging certain behaviors and habits, especially in the field of health. Therefore, in this field and with an emphasis on "prevention", a variety of media, especially television, are used to broadcast health messages. Of course, depending on individual and social differences, the effectiveness of messages varies from person to person, and thus great care must be taken in choosing the content of the messages. Health message designing is an interdisciplinary field and is a branch of health communication. The most common patterns of health messages are negative and positive patterns and one- or two-way messages. The epidemic of coronavirus has once again highlighted the importance of health messages. In an analytical-descriptive way, the present paper examines health messages in the media (both television and cyberspace) from a linguistic perspective in Iran, France, and Canada. Analysis of health messages shows that less attention has been paid to linguistic considerations in designing messages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health Communication
  • Awareness Message
  • Educational Message
  • Persuasive Message
  • Message Presentation Patterns
  • Media

مراجع

احمدی، ثریا و فریبا المطهری(۱۳۹۷). «بازنمایی پیام‌های سلامت‌محور در مطبوعات؛ تحلیل مضمونی مطالب روزنامه‌های ایران، همشهری و جام‌جم». فصلنامه رسانه. سال بیست‌ونهم، شماره ۱. صص: ۱۲-۱۴۴.
آینده‌بان(۱۳۹۵). آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۵. http://www.ayandeban.ir/iran1395/  (دسترسی 10 خرداد 1400)
آینده‌بان(۱۳۹۶). آینده‌پژوهشی ایران ۱۳۹۶. http://www.ayandeban.ir/iran1396/ (دسترسی 10 خرداد 1400)
آینده‌بان(۱۳۹۷). آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۷. http://www.ayandeban.ir/iran1397/. (دسترسی 10 خرداد 1400)
اسکمبلر، گراهام(۱۳۹۶). هابرماس، نظریه انتقادی و سلامت. ترجمه حسینعلی نوذری. انتشارات علمی – فرهنگی.
انوری، حسن و حسن گیوی(۱۳۸۴). دستور زبان فارسی فعل. تهران: قطره.
ترکمندی، شیرین(۱۳۹۱). «رابطه برنامه‌های سلامت‌محور سیمای جمهوری اسلامی ایران با رفتارهای بهداشتی از دیدگاه مخاطبان تهرانی»، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه ارتباطات، دانشکده ارتباطات، دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
خانیکی، هادی و حبیب راثی تهرانی(۱۳۹۰). «بررسی نگرش مخاطبان درباره تاثیر پیام‌های سلامت تلویزیون». فصلنامه مطالعات فرهنگ – ارتباطات. سال دوازدهم، شماره پانزدهم. صص: ۱۵۱-۱۸۷.
خانیکی، هادی و حبیب راثی تهرانی(۱۳۹۵). «الگوهای مختلف ارائه پیام‌های سلامت؛ سنجش نگرش مخاطبان درباره تاثیر الگوهای مختلف ارائه پیام‌های سلامت تلویزیون». فصلنامه علوم اجتماعی. سال ۲۵، شماره ۷۳. صص: ۳۳-۶۱.
رضوی‌طوسی، سیدمجتبی؛ آذرهمایون، رمضان؛ یاهک، سجاد و اسماعیل غلامی‌پور(۱۳۹۲). «برساخت پیام‌های سلامت و پزشکی در رسانه و تاثیر آن بر آگاهی مردم». فصلنامه اخلاق زیستی. سال سوم، شماره هشتم. صص: ۴۳-۷۷.
سالمی، آزاده(۱۳۹۵). تلویزیون و ارتباطات سلامت؛ فاز اول طرح آینده‌پژوهشی ارتباطات سلامت در صداوسیما. مرکز تحقیقات صداوسیما.
سالمی، آزاده(۱۳۹۷). سناریوپردازی ارتباطات سلامت در صداوسیما در افق ۱۴۰۴. مرکز تحقیقات صداوسیما.
سورین، ورنر جی و جیمز دبلیو تانکارد(۱۳۸۱). نظریه‌های ارتباطات. ترجمه علیرضا دهقان. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
قیومی، مسعود(۱۴۰۰). بررسی الگوهای زبانی مورد استفاده در پیام‌های سلامت‌محور و ارائه الگوهای مناسب برای طراحی پیام‌ها: مطالعه موردی کرونا. مرکز تحقیقات صدا و سیما. زیرچاپ.
وودز، نیکلا(۱۳۹۶). توصیف گفتمان؛ راهنمایی کاربردی برای تحلیل گفتمان. ترجمه سیدمحمدباقر برقعی مدرس، مریم نخعی، آمنه عرب‌زاده. تهران: نشر نویسه پارسی.
یارمحمدی، لطف‌الله(۱۳۷۲). شانزده مقاله در زبان‌شناسی کاربردی و  ترجمه. شیراز: نوید شیراز.
Demjén, z. (2020). Applying Linguistics in Illness and Health Care Contexts. Edited by zsÓfi Demjén a, Bloomsbury.
Hongye Bai, G. (2020). "Fighting COVID-19 with Mongolian Fiddle Stories". Published by De Gruyter Mouton. July 27, 2020. https://doi.org/10.1515/multi-2020-0087.
Lyons, J. (1977). Semantics. Vol. 2. Cambridge: Cambridge University Press.
Schiavo, R. (2007). Health Communication: from Theory to Practice. John Wiley & Sons. USA.
Smith, N and Wallace, A. D. (2008). Plain English at a Glance. http://www.Plainlanguage.gov/howto/quickreference/glance.cfm.
Zarcadoolas, Ch. (2011). "The Simplicity Complex: Exploring Simplified Health Messages in a Complex World". Health Promotion International. Vol. 26 No. 3.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار