مقاله پژوهشی
حسن رنجبر؛ کتایون نمیرانیان
دوره 13، 48-49 ، شهریور 1396، صفحه 15-24
چکیده
برای درک درست از یک زبان، لهجه و گویش و نیز فهم بسیاری از ظرایف زبانی دانستن دستور زبان و قواعد حاکم بر آن ضروری است. بنا بر اهمیت این مسئله نگارندگان در این جستار ساختار اتباع در گویش لایزنگان داراب را جهت بررسی و به دست دادن تفاوتها و شباهتهای ساخت اتباع در این گویش، برگزیدند. اتباع در اصطلاح دستور، لفظی است مهمل و بیمعنی ...
بیشتر
برای درک درست از یک زبان، لهجه و گویش و نیز فهم بسیاری از ظرایف زبانی دانستن دستور زبان و قواعد حاکم بر آن ضروری است. بنا بر اهمیت این مسئله نگارندگان در این جستار ساختار اتباع در گویش لایزنگان داراب را جهت بررسی و به دست دادن تفاوتها و شباهتهای ساخت اتباع در این گویش، برگزیدند. اتباع در اصطلاح دستور، لفظی است مهمل و بیمعنی یا فاقد معنی روشن که به دنبال اسم یا صفت میآید، برای تأکید و گسترش معنی آن یا بیان نوعی مفهوم جسم و قسم است. لایزنگان در شرق داراب و در استان فارس واقع شده است. این روستا دارای گویشی است آمیخته از چند گویش و لهجه که بیشترین مشترکات را با شیرازی و لری دارد. جستار پیش رو نتایج بسیاری در پی داشت از جمله اینکه ساختار اتباع غالباً از شیوه های ساخت خاصی پیروی میکند و آن دسته از اتباعی که از شیوه های پربسامد پیروی نمیکنند بسیار اندکاند. پربسامدترین شیوه های ساختن اتباع در این گویش تبدیل همخوان آغازین واژه به «m» یا «p»، افزودن «ak» یا «al» یا «at» به همخوان آغازین و آوردن آن در ابتدا است.
مقاله پژوهشی
فروزنده زردشتی؛ مریم ایرجی
دوره 13، 48-49 ، شهریور 1396، صفحه 25-38
چکیده
هدف از نگارش این مقاله، شناسایی برخی از مهمترین فرایندهای واجی موجود در همخوانهای گویش لری بختیاری مسجدسلیمان بر اساس واجشناسی زایشی، خطی و غیرخطی است. برای این کار داده ها از بیست گویشور بومی در رده های سنی و مقاطع تحصیلی متفاوت، از بیسواد تا تحصیلکرده، از طریق مصاحبه جمعآوری و بر مبنای الفبای آوانویسی بینالمللی ...
بیشتر
هدف از نگارش این مقاله، شناسایی برخی از مهمترین فرایندهای واجی موجود در همخوانهای گویش لری بختیاری مسجدسلیمان بر اساس واجشناسی زایشی، خطی و غیرخطی است. برای این کار داده ها از بیست گویشور بومی در رده های سنی و مقاطع تحصیلی متفاوت، از بیسواد تا تحصیلکرده، از طریق مصاحبه جمعآوری و بر مبنای الفبای آوانویسی بینالمللی «IPA» آوانگاری و سپس برخی از فرایندهای واجی، همچون همگونی و حذف بررسی میشوند. به طور کلی از سنجش داده های گویش لری بختیاری مسجدسلیمان، استخراج مشخصه های تمایزدهنده، قواعد و فرایندهای واجی حاکم بر آنها و نیز بازنمایی های واجی و آوایی نشان دهنده این مسئله اند که دو فرایند واجی همگونی همخوانی (کامل و ناقص) و حذف در این زمینه فعالاند. فرایند همگونی پربسامدتر از فرایند حذف است. این فرایند و قواعد واجی خطی و غیرخطی مؤید یافته های واجشناسی زایشی در این رابطه است. توجیه و توصیف برخی فرایندهای واجی به روش خطی با ابهام همراه است لذا روش غیرخطی در این زمینه کارآمدتر است.
مقاله پژوهشی
نورگل شایدولایوا؛ عباسعلی وفایی؛ ضیاءالدین تاج الدین
دوره 13، 48-49 ، شهریور 1396، صفحه 39-51
چکیده
مراودات گسترده و تاریخی ایران و آسیای مرکزی که در طول تاریخ شواهد گستردهای دارد از طریق جاده ابریشم میسر میشد. این مراودات که هسته اصلی آن تعاملات اقتصادی و فرهنگی بود سبب شد تا زبان فارسی به این خطه نفوذ کند. مهمترین بخش متاثر از روابط ایران و آسیای مرکزی، قرقیزستان بود. از جمله این تاثیرات نفوذ اسلام به آسیای مرکزی و وارد شدن ...
بیشتر
مراودات گسترده و تاریخی ایران و آسیای مرکزی که در طول تاریخ شواهد گستردهای دارد از طریق جاده ابریشم میسر میشد. این مراودات که هسته اصلی آن تعاملات اقتصادی و فرهنگی بود سبب شد تا زبان فارسی به این خطه نفوذ کند. مهمترین بخش متاثر از روابط ایران و آسیای مرکزی، قرقیزستان بود. از جمله این تاثیرات نفوذ اسلام به آسیای مرکزی و وارد شدن واژگان جدید به زبان قرقیزی بود. در پژوهش حاضر با توجه به روابط دیرینه ایران و قرقیزستان نحوه تأثیر و تأثرات زبانی مطالعه و با نگاهی انحصاری نامهای مشترک فارسی و قرقیزی بررسی شده است. نتیجه تحقیق نشان میدهد که با ورود اسلام کلمات عربی نیز به سبب کثرت استعمال در زبان فارسی به تلفظ فارسی در میان قرقیزها رایج شد. کلمات فارسی دیگر نیز بیشتر در زبان محاورهای مردمان قرقیز به کار برده شد.
مقاله پژوهشی
حسین قاسمی؛ آناهیتا پرتوی؛ حمید ساروخانی
دوره 13، 48-49 ، شهریور 1396، صفحه 53-69
چکیده
پژوهشحاضر با هدف تحلیل گفتمان اشعار تعلیمی «ملاعلی فاخری» فقیه و ادیب نامدار قرن ۱۳ هجری انجام شده است تا به این وسیله چگونگی بازنمایی جهانبینی موجود در این گفتمان در قالب نظام گذرایی و انواع فرایند و نیز تفاوتها و شباهتهای احتمالی چنین بازنماییای در دو اثر «گزیده اشعار» و «گزیده مرثیه» مشخص گردد. یافتههای ...
بیشتر
پژوهشحاضر با هدف تحلیل گفتمان اشعار تعلیمی «ملاعلی فاخری» فقیه و ادیب نامدار قرن ۱۳ هجری انجام شده است تا به این وسیله چگونگی بازنمایی جهانبینی موجود در این گفتمان در قالب نظام گذرایی و انواع فرایند و نیز تفاوتها و شباهتهای احتمالی چنین بازنماییای در دو اثر «گزیده اشعار» و «گزیده مرثیه» مشخص گردد. یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهد که در پیکره مورد بررسی فرایندهای مادی، رابطهای و ذهنی بیشترین کاربرد را داشتهاند. همچنین ملا فاخر در گزیده مرثیه از فرایندهای مادی، رفتاری و وجودی بیشتر از گزیده اشعار استفاده کرده است. درحالیکه فرایندهای بیانی، رابطهای و ذهنی در گزیده اشعار بیشتر از گزیده مرثیه کاربرد دارد.
مقاله پژوهشی
فروغ کاظمی؛ فاضله افسری
دوره 13، 48-49 ، شهریور 1396، صفحه 71-90
چکیده
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مقوله باهمآیی واژگانی در متون نظم و نثر زبان فارسی است. یافته های حاصل از بررسی داده ها، کاربرد دست کم دوازده نوع باهم آیی را به لحاظ مفهومی در پیکره نشان میدهد. این باهم آیی ها، هر یک با بسامد رخداد متفاوت در بیان محتوا و گسترش معنای مورد نظر نقش داشته اند. نتایج نشان میدهد که چگونه هر ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مقوله باهمآیی واژگانی در متون نظم و نثر زبان فارسی است. یافته های حاصل از بررسی داده ها، کاربرد دست کم دوازده نوع باهم آیی را به لحاظ مفهومی در پیکره نشان میدهد. این باهم آیی ها، هر یک با بسامد رخداد متفاوت در بیان محتوا و گسترش معنای مورد نظر نقش داشته اند. نتایج نشان میدهد که چگونه هر یک از این باهمآیی ها، به ویژه باهمآیی های مترادف، متقابل، شمول معنایی، متداعی و اصطلاحی نقش مهمی در تاکید و تشدید معنایی دارند و باعث خوانش بهتر متن میگردند. این درحالی است که دیگر باهم آییه ا از جمله باهم آیی های مطلق، اِتباعی، جهتی، جنس و غیره با کاربست محدودتر در اولویت دوم قرار گرفته اند. نتیجه دیگرِ پژوهش، مواجهه با دو نوع باهم آیی (از منظر ساختاری) است که عبارتند از باهم آیی صفت با صفت و باهم آیی قید با قید که حاصل بررسی این داده ها است و می توان آنها را به عنوان دستاوردی تازه به طبقه بندی پنج گانه قبلی افزود.
مقاله پژوهشی
نادیا حاجی پور
دوره 13، 48-49 ، شهریور 1396، صفحه 5-14
چکیده
مادیان هزار دادستان یا مجموعه هزار داوری، متنی حقوقی است که در اواخر دوره ساسانی یعنی اوایل قرن 7 میلادی گردآوری شده است. موضوعات حقوقی این متن درباره بردهداری، ضمانت، شراکت، ازدواج، طلاق، ارث، اجاره و ... است. در این پژوهش قصد بر این است تا مطالب مربوط به اجاره در این متن حقوقی بررسی و قوانین آن استخراج و به این پرسش پاسخ داده شود ...
بیشتر
مادیان هزار دادستان یا مجموعه هزار داوری، متنی حقوقی است که در اواخر دوره ساسانی یعنی اوایل قرن 7 میلادی گردآوری شده است. موضوعات حقوقی این متن درباره بردهداری، ضمانت، شراکت، ازدواج، طلاق، ارث، اجاره و ... است. در این پژوهش قصد بر این است تا مطالب مربوط به اجاره در این متن حقوقی بررسی و قوانین آن استخراج و به این پرسش پاسخ داده شود که چه قوانینی برای اجاره در این دوره از تاریخ ایران وجود داشته است. مطالبی که درباره اجاره در مادیان هزار دادستان آمده بسیار کم و تنها 5 بند است. با وجود اندک بودن مطالب، بررسی آنها قوانین قابل توجهی را درباره اجاره در دوره ساسانی روشن میسازد. بر اساس متن، قراردادی بین دو طرف موجر و مستاجر بسته میشد که به موجب آن مالی به کسی اجاره و در قبال آن مبلغی به عنوان اجاره دریافت میشد. اجاره باید سالیانه پرداخت میشد و به نظر میرسد مقدار آن یک چهارم اصل دارایی یا میانگین درآمد بوده است. مستاجر میتوانست یک یا چند نفر باشد و مبلغ اجاره باید مطابق با قرارداد پرداخت میشد.