TY - JOUR ID - 142291 TI - استعاره‌های مفهومی جهتی در زبان فارسی: تحلیلی شناختی و پیکره‌مدار JO - فصلنامه پازند JA - PAZAND LA - fa SN - 1735-2290 AU - جولایی, کامیار AU - عاصی, مصطفی AD - کارشناس ارشد زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی AD - استاد، پژوهشکده زبان شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 10 IS - 37 SP - 21 EP - 36 KW - استعاره مفهومی KW - زبان‌شناسی پیکره‌ای KW - استعاره‌های جهتی KW - استعاره تصویری DO - N2 - هدف از پژوهش حاضر بررسی استعاره‌های مفهومی جهتی در پیکره‌ای نمونه از زبان فارسی است. در این پژوهش تلاش می­شود تا با بهره‌گیری از پایگاه داده‌های زبان فارسی، پیکره‌ای از متون نوشتاری زبان فارسی معاصر که شباهت بیشتری به زبان روزمره سخنوران دارد، نمونه‌گیری و استعاره‌های مفهومی نهفته در آن استخراج گردد. سپس این استعاره‌ها بر اساس طبقه‌بندی لیکاف و جانسون(1980)، در قالب استعاره‌های «ساختاری»، «هستی‌شناختی»، «جهتی» و نیز طبقه‌ای از استعاره‌های مفهومی که لیکاف و ترنر(1989)، تحت عنوان «استعاره‌های تصویری» معرفی کردند، دسته‌بندی می­شود. در گام بعدی استعاره‌های جهتی موجود در پیکره استخراج و بسامد هر یک از نام­نگاشت‌ها و حوزه‌های مبدأ تعیین می­شود. تلاش بر این است تا پربسامدترین حوزه‌های مبدأ در طبقه استعاره‌های جهتی تعیین و مشخص شود که فارسی زبانان در این طبقه از استعاره‌ها بیشتر از چه حوزه‌های مبدأیی برای بیان مفاهیم انتزاعی بهره می‌برند. به عنوان نمونه مفاهیم انتزاعی نظیر کمیت، مواجه شدن و یا تسلط به واسطه جهاتی از فضا و مکان نظیر «بالا و پایین»، «روبرو و پشت» و یا «زیر و رو» درک می‌شوند. در خلال پژوهش، نگارندگان به دلیل بهره‌گیری از پیکره دریافتند که طبقه‌بندی لیکاف و جانسون(1980) از انواع استعاره‌های مفهومی، ملاک دقیقی برای محک یافته‌ها در پژوهش پیکره­مدار نیست و همچنین یافته‌های پیکره‌ای در زبان فارسی در مواردی اصل یکسویگی در نظریه استعاره ‌مفهومی را نقض می‌کند.     UR - https://www.pazand.ir/article_142291.html L1 - https://www.pazand.ir/article_142291_d46968d59c46de1cfcbb311cb6cc1f25.pdf ER -