در پژوهش حاضر خوانشِ چند واژه از متنِ پهلویِ درخت آسوریگ که ممکن است به گونه دیگری خوانده شود، بررسی می شود. درخت آسوریگ منظومه مفاخره آمیزی است میان بُز و درخت خرما که به زبانِ پهلوی اشکانی یا پارتی سروده شده است، اما انتقال شفاهی آن و مکتوب کردن آن با خط پهلوی کتابی باعث شد تا واژه های فارسی میانه نیز در آن راه یابد. خط پهلوی ...
بیشتر
در پژوهش حاضر خوانشِ چند واژه از متنِ پهلویِ درخت آسوریگ که ممکن است به گونه دیگری خوانده شود، بررسی می شود. درخت آسوریگ منظومه مفاخره آمیزی است میان بُز و درخت خرما که به زبانِ پهلوی اشکانی یا پارتی سروده شده است، اما انتقال شفاهی آن و مکتوب کردن آن با خط پهلوی کتابی باعث شد تا واژه های فارسی میانه نیز در آن راه یابد. خط پهلوی به گونه ای است که برخی نویسه های آن به چند صورت مختلف می تواند خوانده شود و هر یک از پژوهشگران نظری متفاوت درباره خوانشِ یک واژه ارائه می دهند. در این پژوهش ابتدا خوانش های پژوهشگرانِ پیشین مورد بررسی قرار گرفته است و کوشش شده است تا پیشنهادی تازه برای خوانشِ جدیدِ چند واژه داده شود. اساس این پیشنهادها، واژگان موجود در فرهنگ ها و واژه نامه های فارسی میانه، پارتی و فارسی نو است و از دستور تاریخی ساخت واژگان و ریشه شناسی نیز در خوانش های جدید بهره برده شده است. این پژوهش در جهت درک بهتر برخی واژه ها و مفاهیم متن درخت آسوریگ انجام شده است.
از انسان کامل در بیشتر مکتب های فکری و فلسفی و ادیان و مذاهب یاد شده است. این مفهوم ممکن است با عنوان انسان آرمانی یا «مرد اَهلَو» به تفکر ایرانیان باستان نیز راه یافته باشد. همانطور که در آثار فلاسفه یونان نیز به این موضوع اشار شده است. پیشوایان کهن نظیر بودا و کنفسیوس نیز به انسان کامل توجه داشتد. در عرفان اسلامی انسان کامل ...
بیشتر
از انسان کامل در بیشتر مکتب های فکری و فلسفی و ادیان و مذاهب یاد شده است. این مفهوم ممکن است با عنوان انسان آرمانی یا «مرد اَهلَو» به تفکر ایرانیان باستان نیز راه یافته باشد. همانطور که در آثار فلاسفه یونان نیز به این موضوع اشار شده است. پیشوایان کهن نظیر بودا و کنفسیوس نیز به انسان کامل توجه داشتد. در عرفان اسلامی انسان کامل کسی است که آثار صفات الهی در او مشهود باشد. به باور برخی عارفان ایرانی انسان کامل کسی است که اندیشه، گفتار و کردار نیک در او به کمال رسیده باشد. چنین کسی ممکن است رابط میان انسان و خدا باشد. افزون بر این، شواهدی از انسان کامل یا مفاهیمی نزدیک به آن در آیین گنوسی و نیز در بحث از انسان قدیم در آیین مانوی ارائه شده است. در متون پهلوی از جمله در دینکرد و دادستان دینی میتوان به نمونه هایی از انسان کامل دست یافت. براین اساس، کیومرث، زردشت و سوشیانس از نمونه های انسان کامل به شمار میروند. هدف از نگارش این مقاله گردآوری و تحلیل متون مربوط به انسان کامل در ادبیات پهلوی است.
در رده شناسی ترتیب واژه ها، آرایش سازهها در سطح بند، گروه و جمله بررسی می شود. در پژوهش حاضر با توجه به مولفههای جهانی رده شناسی که توسط گرینبرگ(1963) و درایر(1992) معرفی شد، ترتیب واژهها در فارسی میانه براساس 24 مولفه دبیرمقدم( 2006) بررسی می شود. فارسی میانه(پهلوی) از زبانهای ایرانی میانه غربی شاخه جنوبی است. از 24 مولفه مشخص ...
بیشتر
در رده شناسی ترتیب واژه ها، آرایش سازهها در سطح بند، گروه و جمله بررسی می شود. در پژوهش حاضر با توجه به مولفههای جهانی رده شناسی که توسط گرینبرگ(1963) و درایر(1992) معرفی شد، ترتیب واژهها در فارسی میانه براساس 24 مولفه دبیرمقدم( 2006) بررسی می شود. فارسی میانه(پهلوی) از زبانهای ایرانی میانه غربی شاخه جنوبی است. از 24 مولفه مشخص شده 17 مولفه را دبیرمقدم(2006) به عنوان مولفههای مشترک زبانهای ایرانی و 7 مولفه را به عنوان موارد متغیر در این زبانها مشخص کرده است. در این پژوهش، بعد از تعریف، توصیف و بهره گیری از یافته های پیشگامان در رده شناسی زبان، نمونه ها و شواهد زبانی 24 مولفه در سطح بند، گروه و جمله در فارسی میانه ارائه می شود. نمونهها از آثار کتابهای پهلوی متون دینی؛ الهام و پیشگویی، اندرزنامهها، مناظرات، متنهای حماسی، تاریخ، جغرافیا، قوانین دینی، حقوقی و رسالههای کوچک پهلوی استخراج شدند. بر اساس یافتههای تحقیق مشخص شد که در فارسی میانه تمایل جفت همبستگی ov بیشتر از vo است. ترتیب واژه های اصلی در فارسی میانه sov متغیر و آزاد است.
مادیان هزار دادستان یا کتاب هزار داوری، رساله ای درباره حقوق دوره ساسانی و به زبان فارسی میانه است.این مجموعه در پایان دوره ساسانی یعنی نیمه نخست قرن هفتم میلادی نوشته شده است و قوانینی که در آن مطرح میشود متعلق به دوره پیش از اسلام است. نام بیش از 50 مفسر در این متن آمده است که از میان آنها 4 موبد، 4 موبدان موبد و 47 حقوقدان بودند. نام ...
بیشتر
مادیان هزار دادستان یا کتاب هزار داوری، رساله ای درباره حقوق دوره ساسانی و به زبان فارسی میانه است.این مجموعه در پایان دوره ساسانی یعنی نیمه نخست قرن هفتم میلادی نوشته شده است و قوانینی که در آن مطرح میشود متعلق به دوره پیش از اسلام است. نام بیش از 50 مفسر در این متن آمده است که از میان آنها 4 موبد، 4 موبدان موبد و 47 حقوقدان بودند. نام برخی از این مفسران را که فتواهای بسیاری از آنها نقل میشود، میتوان در میان مفسران اوستا نیز مشاهده کرد.با توجه به تعداد زیاد مفسران حقوقی که در کتاب از آنها نام برده شده است، این سوال پیش میآید که آیا این موضوع میتواند دلیلی باشد بر این نکته که نهاد حقوقی در دوره ساسانی تشکیل شده بود و حقوقدانان در آن به حل مسائل حقوقی مراجعهکنندگان میپرداختند. حضور این تعداد از حقوقدانان برجسته و آگاه به مسائل حقوقی و قضایی در منطقه پارس، ممکن است بیانگر تشکیل شدن این نهاد حقوقی در زمان خسرو پرویز یعنی زمان تدوین مادیان هزار دادستان باشد که این حقوقدانان خبره، در آن مشغول به حل مشکلات حقوقی و رسیدگی به امور قضایی مردم بودند.