فصلنامه پازند

عملکرد فرآیند پسایندسازی در گفتار کودکان مبتلا به اوتیسم و کم شنوا

آمنه زارع؛ فریبا کشاورزی

دوره 10، شماره 36 ، خرداد 1393، ، صفحه 49-65

چکیده

  مطالعه و تحقیق پیرامون ویژگی­های نحوی در گفتار کودکان مبتلا به اوتیسم و کم­شنوا یکی از موضوعات مورد توجه زبان­شناسان و آسیب­شناسان زبان است و به ویژه در سال­های اخیر پژوهش­های بسیاری در این حیطه انجام شده است. هدف پژوهش حاضر نیز بررسی و مطالعه فرآیند پسایندسازی در گفتار کودکان اوتیستیک و کم­شنوا و عادی با توجه به عامل ...  بیشتر مطالعه و تحقیق پیرامون ویژگی­های نحوی در گفتار کودکان مبتلا به اوتیسم و کم­شنوا یکی از موضوعات مورد توجه زبان­شناسان و آسیب­شناسان زبان است و به ویژه در سال­های اخیر پژوهش­های بسیاری در این حیطه انجام شده است. هدف پژوهش حاضر نیز بررسی و مطالعه فرآیند پسایندسازی در گفتار کودکان اوتیستیک و کم­شنوا و عادی با توجه به عامل غیر زبانی جنسیت است. جامعه آماری این پژوهش شامل 20 کودک کم­شنوا، 20 کودک اوتیستیک و 20 کودک عادی به عنوان گروه شاهد است. در این پژوهش به منظور سنجش میزان پسایندسازی از آزمون تصاویر متوالی و گفتار آزاد استفاده و سپس مکالمات ضبط شده تحلیل و میانگین رخداد فرایند پسایندسازی برای هر گروه محاسبه می­شود. هم چنین از آزمون تی جهت تعیین میزان همبستگی میان عامل زبانی و عامل غیرزبانی جنسیت استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که پسایندسازی اسامی در گفتار گروه کودکان کم­شنوا در مقایسه با دیگر گروه­ها از بسامد وقوع بیشتری برخوردار است. هم­چنین کودکان عادی به لحاظ وقوع پسایندسازی در گفتارشان در مرتبه بعدی قرار دارند. علاوه بر این، میزان رخداد پسایندسازی در گفتار دختران و پسران تفاوت معناداری با یکدیگر دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 413.85 K

معنی‌شناسی صوری گروه های اسمی جمع

بهلول علایی

دوره 9، 34-35 ، اسفند 1392، ، صفحه 49-61

چکیده

  رویکردی مقبول و البته نادقیق در معنی‌شناسی گروه­ های اسمی جمع وجود دارد که مبتنی بر مفهوم حاصل­ جمع است. این مفهوم در مقابل مفهوم سنتی مجموعه در منطق مطرح می‌شود. نظر بر این است که ما از ماهیت­ های حاصل‌جمع نیز مانند ماهیت­ های مفرد شناخت پیدا می‌کنیم در حالی که در مورد مجموعه‌ها چنین شناختی ضرورتاً میسر نیست. در الگوی تعبیری ...  بیشتر رویکردی مقبول و البته نادقیق در معنی‌شناسی گروه­ های اسمی جمع وجود دارد که مبتنی بر مفهوم حاصل­ جمع است. این مفهوم در مقابل مفهوم سنتی مجموعه در منطق مطرح می‌شود. نظر بر این است که ما از ماهیت­ های حاصل‌جمع نیز مانند ماهیت­ های مفرد شناخت پیدا می‌کنیم در حالی که در مورد مجموعه‌ها چنین شناختی ضرورتاً میسر نیست. در الگوی تعبیری فوق از گروه­ های اسمی جمع مستقیماً به ماهیت­های حاصل‌جمع توجه می‌شود. الگوی دیگری نیز وجود دارد که ماهیت­های مفرد را به عنوان جزئی از ماهیت­های حاصل‌جمع مد نظر قرار می‌دهد. هر دوی این الگوها، فقط کلیّتی از عملکرد ارجاعی گروه­های اسمی جمع را نشان می‌دهند، به طوری که تمایزهای خوانشی توزیعی- جمعی و وجودی-جنس‌بودگی را نمی‌نمایانند. در این مقاله، صورت­های منطقی جمله‌های حاوی گروه­های اسمی جمع با در نظر گرفتن خوانش‌های فوق ترسیم می­ شود. گروه­های اسمی جمع دست‌کم بر چهار نوع ماهیت حاصل‌جمع ارجاع می‌دهند. از سوی دیگر، ارجاع به این ماهیت­ها به صورت معنی‌شناختی در خود گروه­های اسمی رمزگذاری نمی‌شود؛ بلکه حاصل تعامل جهان و زبان است.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 431.87 K

بازتاب تمثیلی کهن در داستان سفر برزویه به هند

فرزانه گشتاسب؛ نادیا حاجی پور

دوره 9، 32-33 ، شهریور 1392، ، صفحه 51-57

چکیده

  داستان «سفر برزویه طبیب به هند» روایات گوناگونی دارد که می‌توان تمامی آنها را در دو گروه، یکی تحریر بلندتر و دیگری تحریر کوتاه­تر طبقه‌بندی و مقایسه کرد. در داستان بلندتر برزویه پزشک خسرو اول، انوشیروان به هند می‌رود تا کتاب کلیله و دمنه را یافته و با خود به ایران آورَد. در تحریر کوتاه­تر، داستان به صورت تمثیل بیان شده است. ...  بیشتر داستان «سفر برزویه طبیب به هند» روایات گوناگونی دارد که می‌توان تمامی آنها را در دو گروه، یکی تحریر بلندتر و دیگری تحریر کوتاه­تر طبقه‌بندی و مقایسه کرد. در داستان بلندتر برزویه پزشک خسرو اول، انوشیروان به هند می‌رود تا کتاب کلیله و دمنه را یافته و با خود به ایران آورَد. در تحریر کوتاه­تر، داستان به صورت تمثیل بیان شده است. به این ترتیب که برزویه در کتابی خوانده است که گیاهی بر کوه‌های سرزمین هند می‌روید که مردگان را زنده می‌کند، او برای یافتن این گیاه به هند می­رود ولی با وجود جستجوی بسیار آن را نمی­یابد. در پایان وی درمی­یابد که سرچشمه این راز، تمثیلی حکیمانه است و منظور از گیاه زندگی‌بخش، دانش است که بی­خردان (= مردگان) را زنده می­کند؛ بنابر این سعی می­کند تا کتاب­هایی را که منشاء حکمت و دانایی­اند از هند جمع­آوری کند و با خود به ایران بیاورد. آنچه در این گزارش به آن پرداخته شده است، بررسی و مقایسة روایتی در کتاب پهلوی وجرکرد دینی است که بسیار به تحریر کوتاه­ترِ داستان سفر برزویه به هند شبیه است. در این روایت اوشنر دانا تمثیل گیاه زندگی­بخش را بیان می‌کند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 343.77 K

استخراج روابط معنایی میان فعل و وابسته‌های آن از متون زبان فارسی

مهرنوش شمس فرد؛ فاطمه جعفری نژاد

دوره 8، شماره 30 ، مهر 1391، ، صفحه 53-71

چکیده

  به دست آوردن روابط معنایی میان افعال و دیگر اجزای سازندۀ جمله برای پردازش معنایی جمله کاربرد بسیاری دارد. به علاوه اطلاع از محدودیت‌های گزینشی که فعل به وابسته‌های خود اعمال می­کند نیز در پردازش معنایی کاربرد دارد. علی رغم اینکه تلاش برای این کار در زبان‌های مختلف در حال پیگیری است، فراهم ساختن چنین اطلاعاتی برای افعال به صورت ...  بیشتر به دست آوردن روابط معنایی میان افعال و دیگر اجزای سازندۀ جمله برای پردازش معنایی جمله کاربرد بسیاری دارد. به علاوه اطلاع از محدودیت‌های گزینشی که فعل به وابسته‌های خود اعمال می­کند نیز در پردازش معنایی کاربرد دارد. علی رغم اینکه تلاش برای این کار در زبان‌های مختلف در حال پیگیری است، فراهم ساختن چنین اطلاعاتی برای افعال به صورت دستی مستلزم صرف هزینه­های انسانی و زمانی است. در نتیجه خودکارسازی این روند بسیار با اهمیت و مورد توجه پژوهشگران است. در این مقاله سه روش برای استخراج این روابط معنایی ارائه می­شود. روش مبتنی بر ریخت­شناسی و تحلیل­های لغوی به صورت ساده شده­ای به حل مسئله می­پردازد. روش مبتنی بر تعمیم، با بررسی آماری وابسته‌های افعال به محدودیت‌های گزینشی دست می­یابد؛ و در روش مبتنی بر قاعده و تعمیم، برچسب‌زنی نقش‌های معنایی و یافتن محدودیت‌های گزینشی افعال به یافتن وابسته­ها منجر می­شود. در انتها این روش­ها با هم مقایسه و مزایا و معایب هر یک بررسی می­شود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 209.65 K

پژوهشی بر عنصر پیرنگ، مدل کنشگران و موقعیت های روایی در داستان های «پادشاه و کنیزک» و«صیاد سبزپوش» از مثنوی

علی عباسی؛ مهسا معماریانی

دوره 8، شماره 29 ، تیر 1391، ، صفحه 55-70

چکیده

  در روایت ­شناسی تلاش بر این است تا بتوان به الگوهای روایی روشــنی دست یافت. بنابر روش­های روایت­ شناسی، می­توان هر داستان را با توجه به ساختارهای روایی آن تجزیه و تحلیل کرد. مثنوی یکی از بهترین و تاثیرگذارترین آثار شناخته شده در ادبیات فارسی است. شناخت کم و کیف روایت در اثر مولوی می ­تواند ما را با امکانات و توانایی­های بزرگان ...  بیشتر در روایت ­شناسی تلاش بر این است تا بتوان به الگوهای روایی روشــنی دست یافت. بنابر روش­های روایت­ شناسی، می­توان هر داستان را با توجه به ساختارهای روایی آن تجزیه و تحلیل کرد. مثنوی یکی از بهترین و تاثیرگذارترین آثار شناخته شده در ادبیات فارسی است. شناخت کم و کیف روایت در اثر مولوی می ­تواند ما را با امکانات و توانایی­های بزرگان ادب آشنا کند و زمینه­ای برای خلق و ابداع شیوه ­های جدید فراهم آورد. در مقاله حاضر، سعی بر این است تا نظام روایی داستان­های« پادشاه و کنیزک» و «صیاد سبزپوش» از مثنوی، بر اساس یافته­ های ساختارگرایان بررسی شود. در این دو داستان، با استفاده از رویکرد نشانه- معناشناسی مکتب پاریس و بر اساس روش روایت ­شناسی، ژپ لینت ولت، پراپ و گریماس، ابعادی همچون عنصر پیرنگ، مدل کنشگران و موقعیت­های روایی، بررسی می­ شود. با بررسی­های انجام شده به این نتیجه می ­رسیم که نوع ادبی این داستان­ها روایت است.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 167.92 K

نگاهی رده‌شناختی به ترتیب اجزای جمله در زبان ارمنی شرقی(گویش تهرانی)

بیتا قوچانی

دوره 14، 55-54 ، اسفند 1397، ، صفحه 57-72

چکیده

  علم رده‌شناسی، مطالعه تنوعات نظام‌مند بین زبان‌ها است. مبحث ترتیب واژه نیز در تعیین شباهت‌ها و تفاوت‌های میان زبان‌ها یکی از حوزه‌های مورد توجه در زمینه رده‌شناسی زبان است. در پژوهش حاضر هدف، بررسی وضعیت رده‌شناختی گونه محاوره‌ای زبان ارمنی شرقی به لحاظ ترتیب اجزای جمله است. بر اساس مولفه‌های 24 گانه ترتیب اجزای واژه درایر (1992)، ...  بیشتر علم رده‌شناسی، مطالعه تنوعات نظام‌مند بین زبان‌ها است. مبحث ترتیب واژه نیز در تعیین شباهت‌ها و تفاوت‌های میان زبان‌ها یکی از حوزه‌های مورد توجه در زمینه رده‌شناسی زبان است. در پژوهش حاضر هدف، بررسی وضعیت رده‌شناختی گونه محاوره‌ای زبان ارمنی شرقی به لحاظ ترتیب اجزای جمله است. بر اساس مولفه‌های 24 گانه ترتیب اجزای واژه درایر (1992)، داده‌های به دست آمده از طریق مصاحبه با گویشور خانم ارمنی(گویش تهرانی) ساکن تهران تحلیل شده است. بررسی داده­ها در این پژوهش حاکی از این است که زبان ارمنی شرقی ترتیب غالب فاعل-مفعول-فعل است. چرا که  این زبان در 12 مورد الگوی غالب فاعل-مفعول-فعل یا زبان‌های فعل‌پایانی را از خود نشان می‌داد و در 6 مورد الگوی فاعل-فعل-مفعول یا زبان‌های فعل‌میانی در این زبان قابل مشاهده است. در برخی مولفه‌ها نیز هر دو الگو به دست آمد. در مجموع با توجه به نتایج داده‌های این پژوهش، زبان ارمنی شرقی گرایش بیشتر به الگوی زبانی فاعل-مفعول-فعل یا فعل‌پایانی دارد.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 430.43 K

تحلیل نشانه‌شناختی فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» بر اساس الگوهای سبک زندگی و نظام‌های معنایی لاندوفسکی

بیتا قوچانی

دوره 15، 58 59 ، اسفند 1398، ، صفحه 57-76

چکیده

  پس از گذشت پنج دهه از ظهور علم نشانه‌شناسی، این علم اکنون تصویر تازه‌ای از خود به نمایش گذاشته و به تدریج به دورنمایی از پدیدار شناختی گرایش یافته است. از این زمان به بعد ارتباط میان سوژه و جهان حسی، خود به عنوان حوزه‌ای‌ جدید برای مطالعه معنا در نظر گرفته شد. لاندوفسکی، نشانه‌شناس فرانسوی در همین ارتباط با انتخاب زاویه دید گروه ...  بیشتر پس از گذشت پنج دهه از ظهور علم نشانه‌شناسی، این علم اکنون تصویر تازه‌ای از خود به نمایش گذاشته و به تدریج به دورنمایی از پدیدار شناختی گرایش یافته است. از این زمان به بعد ارتباط میان سوژه و جهان حسی، خود به عنوان حوزه‌ای‌ جدید برای مطالعه معنا در نظر گرفته شد. لاندوفسکی، نشانه‌شناس فرانسوی در همین ارتباط با انتخاب زاویه دید گروه «دیگری غیر و مغلوب» و چگونگی تعامل او با «گروه مرکزی مرجع» چهار سبک زندگی متفاوت را معرفی می‌کند که در پژوهش‌های بعدی دو سبک دیگر نیز به آن می‌افزاید؛ همچنین از منظری دیگر، چهار نظام‌ معنایی و تعاملی خود، به نام‌های برنامه‌مداری، مجاب‌سازی، تصادف و تطبیق را تعریف می‌نماید. این مقاله، با پیاده‌سازی الگوی سبک زندگی در داستان فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» ساخته امیرحسین یوسفی، محصول سال 1391، در ابتدا سبک‌ زندگی شخصیت‌های حاضر در آن را تحلیل و در ادامه چگونگی شکل‌گیری روایت داستان و تعامل میان شخصیت‌ها را بر اساس نظام الگوهای معنایی و تعاملی لاندوفسکی بررسی می‌کند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 286.9 K

متن های سفر در بایگانی بارو تخت جمشید

لیلا مکوندی

دوره 9، 32-33 ، شهریور 1392، ، صفحه 59-87

چکیده

  بایگانی بارو تخت جمشید متعلق به سال 13 تا 28 سلطنت داریوش بزرگ، مربوط به تولید، ذخیره و پخش محصولات غذایی، پرداخت این مواد به صورت جیره­ های مختلف به شاه و درباریان، کارمندان، مسافران، کارگران، اجراکنندگان مراسم مذهبی در محدوده فارس و بخشی از خوزستان است. این الواح‌ کوچک گزارشی که شاید در نگاه اول بسیار ساده به نظر برسند ما را به ساختار ...  بیشتر بایگانی بارو تخت جمشید متعلق به سال 13 تا 28 سلطنت داریوش بزرگ، مربوط به تولید، ذخیره و پخش محصولات غذایی، پرداخت این مواد به صورت جیره­ های مختلف به شاه و درباریان، کارمندان، مسافران، کارگران، اجراکنندگان مراسم مذهبی در محدوده فارس و بخشی از خوزستان است. این الواح‌ کوچک گزارشی که شاید در نگاه اول بسیار ساده به نظر برسند ما را به ساختار و روند فعالیت­ های اجتماعی، اداری و اقتصادی در مرکز شاهنشاهی هخامنشی وارد می­کنند. متن الواح‌ بارو بر مبنای موضوع به 32 گروه تقسیم­ بندی شده­اند. در این مقاله متن­ های سفر بر مبنای شاخصه ­های کلی همانند کارمندان تهیه­ کننده کالا، مهرها، ناحیه­ های جغرافیایی، تاریخ، مسافران، جیره­ های پرداختی و مقدار آنها و سند مهرشده طبقه­ بندی می­ شوند. در پژوهش حاضر، 719 متن سفری که تاکنون خوانده شده، بررسی و علاوه بر این از متن­های گروه ­های دیگر نیز آنهایی که مرتبط با بحث­ است، به مجموعه مطالعاتی اضافه شده­اند. مطالعه داده­ ها نشان می­ دهد که روند فعالیت اداری در متن­ های سفر چگونه است، تهیه­ کنندگان کالا، محدوده شغلی و ارتباط آنها با مهرها به چه صورت است. چه نوعی از متن­ها دارای مهر و چه نوعی بدون مهر­اند و چگونه این مسئله با نوع متن الواح­ها در ارتباط است، اگرچه در برخی از موارد به دلیل کمبود مدارک، نمی­توان به شناخت درست دست یافت.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 441.4 K

مؤلفه‌های زبانی و تحلیل ناسازه‌های گفتمانی در طنز( مطالعه‌ موردی مجموعه طنز تلویزیونی شبهای برره)

نادر امیری؛ اعظم عبادی

دوره 10، 38-39 ، اسفند 1393، ، صفحه 61-80

چکیده

  هدف از این نوشتار بررسی عنصر زبان در مجموعه طنز شب­های برره است. در این مقاله با استفاده از مفاهیم چندصدایی( هتروگلاسیا) و کارناوال میخاییل باختین و با تأسی به آن به مثابه نظریه و روش، زبان استعاری این مجموعه، مؤلفه­های زبانی و ناسازه‌های گفتمانی آن و نحوه دیالوگ و تعامل ذهنیت با زبان آنها تحلیل می­شود. در نهایت تفسیر مقاله از ...  بیشتر هدف از این نوشتار بررسی عنصر زبان در مجموعه طنز شب­های برره است. در این مقاله با استفاده از مفاهیم چندصدایی( هتروگلاسیا) و کارناوال میخاییل باختین و با تأسی به آن به مثابه نظریه و روش، زبان استعاری این مجموعه، مؤلفه­های زبانی و ناسازه‌های گفتمانی آن و نحوه دیالوگ و تعامل ذهنیت با زبان آنها تحلیل می­شود. در نهایت تفسیر مقاله از زبان طنز شب­های برره به این ایده می­رسد که متأثر از دیدگاه باختین می‌توان دو نگاه درونی و بیرونی به زبان طنز شب­های برره داشت. از دیدگاه درونی، زبان و سوژه رابطه‌ای دو سویه دارد. همان‌گونه که زبان سوژه را می‌سازد، برای بررسی زبان نیز به زمینه‌ آن که همان سوژه است نظر داریم. بنابر این کردارهای زبانی سوژه می‌تواند با توجه به خود او منطقی یا غیر‌منطقی؛ محدود یا گسترده باشد. در اینجا تقابل بین زبان کیانوش (زبان معیار) و زبان برره‌ای‌ها (زبان غیرمعیار) برجسته می‌شود و در کل متن می‌توان نوع زبان برره‌ای‌ها را در مقایسه با دیگران، یعنی زبان کیانوش، ارزیابی کرد. از دیدگاه بیرونی استعاری بودن زبان برره برجسته می‌شود. استفاده کارناوالی کارگردان مجموعه طنز شب‌های برره از زبانی خاص در بافتی ناسازگار با زبان رسمی منجر به تولید نوعی زبان نقیضه می‌شود که از طریق آن از شیوه بیان و تفکر مسلط فراتر می رود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 252.85 K

آهنگ سئوالات «استفهامی»، «بله / خیر» و «پژواکی» در گونه محاوره ای زبان فارسی

سلیمان قادری؛ بتول علی نژاد

دوره 9، 34-35 ، اسفند 1392، ، صفحه 61-75

چکیده

  در مقاله حاضر آهنگ سه نوع سئوال در گونه محاوره­ای زبان فارسی توصیف می­ شود: «سئوالات استفهامی، بله/خیر و پژواکی». نمایش و تحلیل این آهنگ­ها پس از ضبط صدای چهار گویشور، با استفاده از نظام نواخت و فاصله ­نما و نرم افزار پرت در چهارچوب واج­شناسی لایه­ ای انجام­ شده­است. نتایج حاصل نشان­ می­دهد که گروه­های تکیه­ ...  بیشتر در مقاله حاضر آهنگ سه نوع سئوال در گونه محاوره­ای زبان فارسی توصیف می­ شود: «سئوالات استفهامی، بله/خیر و پژواکی». نمایش و تحلیل این آهنگ­ها پس از ضبط صدای چهار گویشور، با استفاده از نظام نواخت و فاصله ­نما و نرم افزار پرت در چهارچوب واج­شناسی لایه­ ای انجام­ شده­است. نتایج حاصل نشان­ می­دهد که گروه­های تکیه­ ای در سه ­گونه فوق­الذکر اغلب از تکیه زیروبمی یکسان L+H* برخوردارند. تفاوت این سه گونه در نواخت­های مرزنمای گروه تکیه ­ای و گروه آهنگی است. درحالی که جملات سئوالی استفهامی اغلب با نواخت پایانی  l L%به پایان می­رسند، مشاهده­ شد که جملات سئوالی پژواکی با زیروبمی بالا، یعنی با نواخت مرزنمایh H% تمام می­شوند. از طرفی، سئوالات بله/خیر با وجود چیدمانی شبیه به جملات اخباری، هجاهای تکیه­دار با درجه زیروبمی بالاتر دارد و نواخت مرزنمای گروه آهنگی در انتهای جمله از نوع H% است. دیرش واکه­ای نیز در واکه آخر این سئوالات چشمگیر است.      

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 806.37 K

بررسی مقایسه ای دو نوع وزن در اشعار ایران

لیلا ضیامجیدی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1391، ، صفحه 61-71

چکیده

  در پژوهش حاضر دو نوع وزن متفاوت( وزن هجایی و وزن تکیه­ای هجایی از نظام­های وزنی موجود در اشعار ایران بررسی می­شود. دو نوع وزن متفاوت در زبان فارسی وجود دارد(یکی وزن تکیه­ای- هجایی اشعار عامیانه فارسی و دیگری وزن کمّی یا عروضی اشعار کلاسیک فارسی). در زبان­های رایج ایران وزن دیگری نیز به چشم می­خورد یعنی «وزن هجایی». این ...  بیشتر در پژوهش حاضر دو نوع وزن متفاوت( وزن هجایی و وزن تکیه­ای هجایی از نظام­های وزنی موجود در اشعار ایران بررسی می­شود. دو نوع وزن متفاوت در زبان فارسی وجود دارد(یکی وزن تکیه­ای- هجایی اشعار عامیانه فارسی و دیگری وزن کمّی یا عروضی اشعار کلاسیک فارسی). در زبان­های رایج ایران وزن دیگری نیز به چشم می­خورد یعنی «وزن هجایی». این نوع وزن نیز با تفاوت­هایی بر اساس تقابل بین هجاهای بی­تکیه(ضعیف) و تکیه­بر(قوی) شکل می­گیرد. بدین ترتیب با طیفی روبرو­ می­شویم که در یک سمت آن وزن هجایی شعر ترکی و شعر کردی و در سمت دیگر وزن تکیه­ای- هجایی عامیانۀ کردی و شعر عامیانه فارسی وجود دارد. این پژوهش بر اساس نظریه وزنی صورت گرفته است. در نظریه وزنی ویژگی­های آوایی واحدهای واجی مورد نظر نیستند بلکه در این نظریه با ارتباط سلسله مراتبی واحدهای واجی با یکدیگر روبروایم. این روابط شامل ساخت هجا، گروه بندی، تکیه و... است. روش به کار رفته در این پژوهش توصیفی است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 135.72 K

بررسی تطبیقی برخی از آیات مربوط به بهشت و جهنم در قرآن کریم بر اساس دیدگاه سرل

ساناز صادقی سوره

دوره 15، شماره 57 ، شهریور 1398، ، صفحه 65-82

چکیده

  در مقاله حاضر هدف، بررسی تطبیقی برخی از آیات مربوط به بهشت و جهنم، در ترجمه آیات قرآن است. در این پژوهش محقق در پی دستیابی به پاسخ این پرسش­ها است که بر اساس دیدگاه سرل، بازنمایی بهشت و جهنم در آیات قرآن کریم، چگونه است و چه شباهت­ها و تفاوت­هایی دارد؟ در این پژوهش داده­های مورد نیاز، از ترجمه آیات قران کریم انتخاب شد. 107 آیه برای ...  بیشتر در مقاله حاضر هدف، بررسی تطبیقی برخی از آیات مربوط به بهشت و جهنم، در ترجمه آیات قرآن است. در این پژوهش محقق در پی دستیابی به پاسخ این پرسش­ها است که بر اساس دیدگاه سرل، بازنمایی بهشت و جهنم در آیات قرآن کریم، چگونه است و چه شباهت­ها و تفاوت­هایی دارد؟ در این پژوهش داده­های مورد نیاز، از ترجمه آیات قران کریم انتخاب شد. 107 آیه برای توصیف جهنم و  192 آیه به منظور توصیف بهشت از ترجمه آیات قرآن انتخاب شد. مدل و الگوی به کار رفته در این پژوهش بر اساس نظریه کنش­های گفتاری سرل بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که کاربرد کنش­های گفتاری اظهاری، ترغیبی و عاطفی در آیات مربوط به بهشت در متن قرآن بیشتر از آیات مربوط به جهنم است و این نشان دهنده این مسئله است که خداوند درهای رحمت و بخشش خود را به سوی بندگان باز نموده و در برابر کارهای آنها پاداش بهشت را به آنها وعده داده است و کمتر به ترس و عذاب الهی پرداخته شده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 183.04 K

مهارت های زبانی و ترتیب ظهور آنها در دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی دختر و پسر براساس خرده آزمون های رشد زبان(3)

علی عربانی دانا

دوره 10، شماره 36 ، خرداد 1393، ، صفحه 67-73

چکیده

  پژوهش حاضر به منظور مقایسه مهارت­های زبانی و ترتیب ظهور آنها در دانش­آموزان کم­توان ذهنی دختر و پسر  بر اساس خرده­آزمون­های رشد زبان انجام می­شود. در این پژوهش 14 دانش­آموز ( 8 پسر و 6 دختر) از بین دانش­آموزان ۶ الی ۹ ساله انتخاب و آزمون رشد زبان بر روی آنها اجرا می­شود. طرح پژوهشی از نوع علّی مقایسه­ای یا پس­رویدادی ...  بیشتر پژوهش حاضر به منظور مقایسه مهارت­های زبانی و ترتیب ظهور آنها در دانش­آموزان کم­توان ذهنی دختر و پسر  بر اساس خرده­آزمون­های رشد زبان انجام می­شود. در این پژوهش 14 دانش­آموز ( 8 پسر و 6 دختر) از بین دانش­آموزان ۶ الی ۹ ساله انتخاب و آزمون رشد زبان بر روی آنها اجرا می­شود. طرح پژوهشی از نوع علّی مقایسه­ای یا پس­رویدادی است. برای تحلیل داده­ها از تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده می­شود. نتایج پژوهش نشان می­دهد که بین دانش­آموزان کم­توان ذهنی دختر و پسر براساس خرده­آزمون­های رشد زبان تفاوتی وجود ندارد. مطابق با یافته­های پژوهش، دانش­آموزان کم­توان ذهنی در واژگان تصویری بالاترین نمره و در واژگان ربطی کمترین نمره را کسب می­کنند.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 280.82 K

مبانی واج شناسی شناختی

هنگامه صالحی کوپائی

دوره 10، شماره 37 ، شهریور 1393، ، صفحه 69-96

چکیده

  امروزه رویکردِ غالب در بررسی­های واج­شناختی رویکرد زایشی است، خواه رویکرد زایشیِ استاندارد و خواه نظریه بهینگی، و اصولاً سخنی از دیگر رویکردها و شیوه تحلیل آنها در واج­شناسی به میان نمی­آید. با توجه به اینکه رویکرد شناختی به عنوان رقیبی برای رویکرد زایشی مطرح است، ضرورت بررسی شیوه تحلیل­های واج­شناختی شناختی واضح می­نماید. ...  بیشتر امروزه رویکردِ غالب در بررسی­های واج­شناختی رویکرد زایشی است، خواه رویکرد زایشیِ استاندارد و خواه نظریه بهینگی، و اصولاً سخنی از دیگر رویکردها و شیوه تحلیل آنها در واج­شناسی به میان نمی­آید. با توجه به اینکه رویکرد شناختی به عنوان رقیبی برای رویکرد زایشی مطرح است، ضرورت بررسی شیوه تحلیل­های واج­شناختی شناختی واضح می­نماید. با در نظر داشتن این موضوع هدف از این نوشته آن است که واج­شناسی شناختی را به طور مختصر معرفی کنیم. در همین راستا در نوشته حاضر به توصیف دو شیوه از تحلیل­های واج­شناختی شناختی، یعنی لیکاف(1989) و نِسِت(2008) پرداخته­ایم که اولی به عنوان نخستین گام در جهت ارائه تحلیل­های واج­شناختی شناختی و دومی به عنوان اثری نوتر و نظام­یافته­تر در بررسی­های واج­شناختی شناختی در نظر گرفته شده­اند. بررسی­های این پژوهش نشان می­دهد که محققان حوزه شناختی هنوز در ارائه چارچوبی یکدست در واج­شناسی هم­رأی نیستند و به راهکارهای تحلیلی یکپارچه­ای دست نیافته­اند. به بیان دیگر واج­شناسی شناختی در ابتدای راه خود قرار دارد و در حوزه واج­شناسی به نظر می­رسد که در حال حاضر رویکرد زایشی عملکرد بهتری دارد.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 507.3 K

نشانه شناسی نظام واژگانی مایعات در زبان فارسی

فروغ کاظمی

دوره 8، شماره 29 ، تیر 1391، ، صفحه 71-87

چکیده

  در مقاله حاضر نام ­واژه‌های مایعات در زبان فارسی از منظر نشانه­ شناسی بررسی می ­شود. در این پژوهش ابتدا واژگان مربوط به مایعات در زبان فارسی طبقه بندی و روابط نشانه ­شناختی موجود در این نظام واژگانی با تمرکز بر انواع نشانه(شمایلی، نمایه‌ای و نمادین) بررسی م ی­شود. در پی آن، معنای صریح و ضمنی نام­ واژه‌ها تحلیل خواهد شد. یافته‌های ...  بیشتر در مقاله حاضر نام ­واژه‌های مایعات در زبان فارسی از منظر نشانه­ شناسی بررسی می ­شود. در این پژوهش ابتدا واژگان مربوط به مایعات در زبان فارسی طبقه بندی و روابط نشانه ­شناختی موجود در این نظام واژگانی با تمرکز بر انواع نشانه(شمایلی، نمایه‌ای و نمادین) بررسی م ی­شود. در پی آن، معنای صریح و ضمنی نام­ واژه‌ها تحلیل خواهد شد. یافته‌های پژوهش نشان می ­دهد نام­ واژه‌های مایعات در زبان فارسی را می‌توان در دو گروه کلی طبقه­ بندی کرد. گروه اول مایعات نشانه شناختی و گروه دوم مایعات غیرنشانه ­شناختی. فراوانی نام­ واژه‌های مایعات در گروه اول نسبت به گروه دوم محدودتر است. همچنین این مایعات را می‌توان در قالب نوعی بررسی نشانه ­شناختی در لایه‌های نشانه‌ای شمایلی، نمایه‌ای و نمادی طبقه ­بندی کرد. اما هر مایع صرفاً در یک طبقه از این طبقات سه‌گانه امکان بررسی نمی‌یابد و گاه آمیزه‌ای از نشانه‌­ها قابل طرح است. نتایج پژوهش همچنین حاکی از آن است که رابطه مستقیمی بین بسامد استفاده از نام ­واژه‌ها و افزایش معنای ضمنی آنها دیده می‌شود. می‌توان افزود که میان ساختار واژگانی نام­ واژه‌ها از یک سو و معنای ضمنی آنها از سوی دیگر نیز همبستگی خاصی وجود دارد.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 154.12 K

بررسی تطبیقی دو فرهنگ لغت یک زبانه دهخدا و مریام وبستر از منظر ارائه اطلاعات مدخلی

فروغ کاظمی؛ مجتبی صمدی

دوره 14، 55-54 ، اسفند 1397، ، صفحه 73-90

چکیده

  پژوهش پیش رو با هدف بررسی تطبیقی دو فرهنگ لغت یک زبانه دهخدا و مریام وبستـر، از نظر ارائه اطلاعات مدخلی انجام شده است. در این پژوهش، گردآوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و انجام پژوهـش به روش توصیفی- تحلیلی است. نخست 50 واژه به صورت اتفاقی، حتی المقــدور از کلیه حروف الفبایـی، از دو فرهنگ لغت مورد بررسی، انتخاب و تحلیل شده است. سهم ...  بیشتر پژوهش پیش رو با هدف بررسی تطبیقی دو فرهنگ لغت یک زبانه دهخدا و مریام وبستـر، از نظر ارائه اطلاعات مدخلی انجام شده است. در این پژوهش، گردآوری داده­ها به صورت کتابخانه­ای و انجام پژوهـش به روش توصیفی- تحلیلی است. نخست 50 واژه به صورت اتفاقی، حتی المقــدور از کلیه حروف الفبایـی، از دو فرهنگ لغت مورد بررسی، انتخاب و تحلیل شده است. سهم هر یک از فرهنگ­ها 25 واژه بود. پژوهش حاضر که بیشتر در حوزه اطلاعات مدخلی و اصول فرهنگ نگاری این دو فرهنگ لغت را بررسی کرده است، در پی پاسخ به این پرسش­ها است که از نظر ارائه اطلاعات مدخلی، آیا تفاوتی در دو فرهنگ لغت مریام وبستر و دهخدا وجود دارد؟ و این دو فرهنگ لغت، واژه­های هم آوا- هم نویسه و چندمعنا را چگونه ارائه کرده­اند؟ با توجه به نمونه­های تحلیل شده در حوزه ارائه اطلاعات دقیق، منظم و کاربردی مدخل­ها و نیز اصول استاندارد شناخته شده فرهنگ نگاری، تفاوت­هایی به طور واضح مشخص است. نتایج نشان می­دهد که این دو لغت نامه، در ارائه هم آوا- هم نویسگی و نیز چند معنایی با یکدیگر تفاوت­های بارز و گسترده­ای دارند. زیرا برخلاف لغتنامه دهخدا که در ارائه اطلاعات مهم مدخلی، استاندارد مشخصی در تفکیک اینگونه مدخل­ها به کار نبرده است، فرهنگ لغت وبستر با استاندارد روشن و البته مختص خود، اینچنین مدخل­ها را از یکدیگر تمیز داده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 415.18 K

تحلیل طیفی واکه های ساده گویش گیلکی رشت

زهرا عباسی نیلق؛ ماندانا نوربخش

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1391، ، صفحه 73-87

چکیده

  هدف از این پژوهش، بررسی مشخصه­های صوت­شناختی واکه­های ساده گویش گیلکی رشت از طریق اندازه­گیری فرکانس فورمنت­ های اول، دوم و سوم است. بدین منظور، از ده گویشور (مرد) خواسته شده است تا شش واکه ساده گونه رشتی /i,e,ə,ʌ,o,u/ را در بافت تک­هجایی تولید کنند. صدای گویشور پس از ضبط، از طریق نرم­افزار تحلیل صوت­ پرت تحلیل می­شود. نتایج ...  بیشتر هدف از این پژوهش، بررسی مشخصه­های صوت­شناختی واکه­های ساده گویش گیلکی رشت از طریق اندازه­گیری فرکانس فورمنت­ های اول، دوم و سوم است. بدین منظور، از ده گویشور (مرد) خواسته شده است تا شش واکه ساده گونه رشتی /i,e,ə,ʌ,o,u/ را در بافت تک­هجایی تولید کنند. صدای گویشور پس از ضبط، از طریق نرم­افزار تحلیل صوت­ پرت تحلیل می­شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که ترتیب فرکانس فورمنت اول این واکه­ها به صورت /i < u < o < e < ə < ʌ/ است که با ارتفاع واکه­ها رابطه عکس دارد، ترتیب فرکانس فورمنت دوم به صورت /u < o < ʌ < ə < e < i/­ است که با مشخصه پسین و پیشین واکه­ها ارتباط مستقیم دارد و ترتیب فرکانس فورمنت سوم به صورت /o < u <ʌ < e < ə < i/ است که تا حدودی با میزان گستردگی واکه­ها در ارتباط است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 216.05 K

«سایه‌نما»: سامانه درک استعاره با استفاده از ویژگی‌های معنایی مشترک بین دو واژه موجود در بافت استعاری

هادی عبدی قویدل؛ افشین رحیمی؛ پروانه خسروی زاده

دوره 8، شماره 30 ، مهر 1391، ، صفحه 73-84

چکیده

  مقاله حاضر به معرفی سامانه‌ای با عنوان سایه‌نما می‌پردازد. ایدۀ کلی این سامانه که در زمینه استعاره برای زبان فارسی است برای نخستین بار طرح و پیاده‌سازی می‌شود. سایه‌نما با هدف کمک به درک استعاره به صورت خودکار، عملیات یافتن ویژگی‌های معنایی مشترک بین دو واژه‌ای که در بافت استعاری حضور دارند انجام می‌دهد. فرایند کلی سایه‌نما ...  بیشتر مقاله حاضر به معرفی سامانه‌ای با عنوان سایه‌نما می‌پردازد. ایدۀ کلی این سامانه که در زمینه استعاره برای زبان فارسی است برای نخستین بار طرح و پیاده‌سازی می‌شود. سایه‌نما با هدف کمک به درک استعاره به صورت خودکار، عملیات یافتن ویژگی‌های معنایی مشترک بین دو واژه‌ای که در بافت استعاری حضور دارند انجام می‌دهد. فرایند کلی سایه‌نما بدین ترتیب است که نخست ویژگی­های معنایی مشترک بر اساس اطلاعات نقطه‌ای مشترک در هم­رخدادی مرتبه دوم استخراج و در پی آن صفاتی معرفی می‌شوند تا بتوانند این نوع ویژگی‌ها را توصیف کنند. کاربرد این روش در سامانه­های درک متن و به خصوص درک استعاره به صورت خودکار، کارایی سامانه را به طور قابل توجهی بهبود می‌دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.29 M

تاثیر تقویت داده‌های بصری بر درک مطلب انگلیسی در دانش‌آموزان ناشنوای سال اول دبیرستان

فرزین فهیم نیا؛ زهرا حقانی مبارکه

دوره 10، شماره 36 ، خرداد 1393، ، صفحه 75-87

چکیده

  در پژوهش حاضر تاثیر تقویت داده‌های بصری به ‌عنوان روش آموزشی در ارتقاء سطح درک‌ مطلب انگلیسی بین دانش‌آموزان ناشنوای سال اول دبیرستان بررسی می­شود. در ابتدا ده دانش‌آموز در مقطع اول دبیرستان از مدرسه‌ نظام مافی- مخصوص ناشنوایان و کم شنوایان- به‌طور غیر تصادفی (به دلیل تعداد کم) انتخاب می­شوند. در این تحقیق گروه شاهد وجود ندارد ...  بیشتر در پژوهش حاضر تاثیر تقویت داده‌های بصری به ‌عنوان روش آموزشی در ارتقاء سطح درک‌ مطلب انگلیسی بین دانش‌آموزان ناشنوای سال اول دبیرستان بررسی می­شود. در ابتدا ده دانش‌آموز در مقطع اول دبیرستان از مدرسه‌ نظام مافی- مخصوص ناشنوایان و کم شنوایان- به‌طور غیر تصادفی (به دلیل تعداد کم) انتخاب می­شوند. در این تحقیق گروه شاهد وجود ندارد و همه‌ دانش‌آموزان پس از اتمام جلسات تدریس، پس‌آزمون دریافت می­کنند. برای انجام این تحقیق چهار متن از کتاب انگلیسی سال اول دبیرستان که میزان دشواری و قابلیت فهم آنها به‌ کمک نرم افزار «تحلیل‌گر متن» سنجیده شده بود، انتخاب شده است. دو درس با عکس‌های رنگی مربوط به مفهوم درس‌ها غنی و کلمات جدید موجود در متن نیز به کمک علائم چاپی متنوع ( از قبیل رنگی‌کردن، تغییر در اندازه‌ فونت، پُر رنگ کردن حروف، متمایز کردن با رنگ دیگر، ایتالیک کردن حروف و ایجاد فاصله بیشتر بین خطوط) تغییر داده شده است. از آنجایی که ناشنوایان عمدتاً برای درک بهتر مطالب بر حس بینایی‌ خود تکیه دارند، این تغییرات به منظور جلب توجه دانش­آموزان صورت می­گیرد. دو درس دیگر بدون تغییر تدریس می­شود. پس از اتمام تدریس چهار متن، دو پس‌آزمون جداگانه از دروس غنی شده و غنی نشده از دانش­آموزان به عمل می­آید. داده­های جمع­آوری شده به‌کمک آمار توصیفی و استنباطی تحلیل و محاسبه می­شود. بدین منظور از آزمون «ویل کاکسن» استفاده شده است. در پایان، نتیجه‌ تحلیل‌های آماری نشان می­دهد که نمرات آزمون مربوط به درس‌های تقویت شده با ابزار بصری به مراتب بالاتر است و دانش‌آموزان عملکرد بهتری نسبت به دو درس تقویت نشده دارند. به بیان دقیق‌تر، بر اساس سطح معناداری، تفاوت کاربرد متن تقویت شده و تقویت نشده کاملاً معنادار است (p= 0.002<0.05). بنابر این، به کارگیری متن غنی‌شده درکتب درسی می‌تواند تاثیر بسزایی در درک مطلب دانش‌آموزان ناشنوا داشته باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 972.87 K

مقوله‌ بافت از سه دیدگاه نقش‌گرای نظام‌مند، جامعه‌شناسی زبان و قوم نگاری زبان

صهبا جمشیدپور؛ عامر قیطوری

دوره 9، 34-35 ، اسفند 1392، ، صفحه 77-91

چکیده

  توجه به مقوله‌ «بافت» در مطالعه‌ زبان وجه ‌تمایز میان رویکردهای زبان‌شناسی معاصر است. به‌ عبارت‌ دیگر، درحالی‌که در رویکردهای صورت­گرا مطالعه‌ زبان مستقل از بافت صورت می­گیرد در رویکردهای نقش‌گرا و میان‌رشته‌ای‌هایی چون کاربردشناسی، جامعه‌شناسی‌‌‌‌زبان، روان‌شناسی‌زبان و قوم‌نگاری‌زبان[2]، زبان پدیده‌ای ...  بیشتر توجه به مقوله‌ «بافت» در مطالعه‌ زبان وجه ‌تمایز میان رویکردهای زبان‌شناسی معاصر است. به‌ عبارت‌ دیگر، درحالی‌که در رویکردهای صورت­گرا مطالعه‌ زبان مستقل از بافت صورت می­گیرد در رویکردهای نقش‌گرا و میان‌رشته‌ای‌هایی چون کاربردشناسی، جامعه‌شناسی‌‌‌‌زبان، روان‌شناسی‌زبان و قوم‌نگاری‌زبان[2]، زبان پدیده‌ای اجتماعی است و بررسی بافت‌های اجتماعی در مطالعه‌ زبان امری ضروری تلقی می­شود. به‌ رغم آنکه بافت مفهومی کلیدی و مشترک در میان شاخه‌هایی از علم زبان‌شناسی است که کاربرد زبان در آنها بررسی ‌می‌شود نمی‌توان تعریف مشترک و جامع از بافت و مؤلفه‌های آن در این رویکردها یافت. دلیل چنین تنوعی در تعریف‌ها متفاوت بودن اهداف این رویکردها از تحلیل‌های بافتی است. در این مقاله قصد بر آن است تا بافت و مؤلفه‌های آن از سه دیدگاه نقش‌گرای نظام‌مند، جامعه‌شناسی زبان و قوم‌نگاری زبان بررسی شود.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 476.15 K

تحلیل نشانه شناختی رسانه و کاربرد آن در بازنمایی گفتمان: مطالعه موردی «سریال کیمیا»

مهسا کمالپور؛ علی اصغر سلطانی

دوره 15، 58 59 ، اسفند 1398، ، صفحه 77-100

چکیده

  به‌ منظور بازنمایی گفتمان‌های موجود در نهادهای اجتماعی به‌ ویژه خانواده می‌توان از رسانه‌ها و متن‌های گفتمانی به‌ عنوان ابزار گفتمانی بهره گرفت. این نکته که سریال‌ها و فیلم‌های تلویزیونی چگونه نهاد خانواده و گفتمان‌های احتمالی موجود در آن از جمله گفتمان­های مذهبی، حکومتی و فرهنگ غربی را بازنمود می‌کنند و اینکه آیا سریال‌ها ...  بیشتر به‌ منظور بازنمایی گفتمان‌های موجود در نهادهای اجتماعی به‌ ویژه خانواده می‌توان از رسانه‌ها و متن‌های گفتمانی به‌ عنوان ابزار گفتمانی بهره گرفت. این نکته که سریال‌ها و فیلم‌های تلویزیونی چگونه نهاد خانواده و گفتمان‌های احتمالی موجود در آن از جمله گفتمان­های مذهبی، حکومتی و فرهنگ غربی را بازنمود می‌کنند و اینکه آیا سریال‌ها می‌توانند تئوری صفر و یک ارسطویی که نشانگر شخصیت­های کاملاً خوب و شخصیت­های کاملاٌ بد است را آشکار سازند مسئله‌ای است که در پژوهش حاضر با بررسی یکی از سریال‌های ایرانی (سریال کیمیا به کارگردانی جواد افشار) به آن پاسخ می­ دهد. به منظور پاسخ به این مسئله از نظریه لاکلا و موف و الگوی نشانه‌شناسی گفتمانی سلطانی به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. گردآوری و تحلیل داده‌ها بر مبنای تحلیل گفتمان انتقادی صورت گرفت و در قالب 11 نمودار و 7 جدول ارائه گردید. در نهایت با بررسی هویت­های فردی و خانوادگی شخصیت‌های داستان، خرده گفتمان­های مذهبی، حکومتی و فرهنگ غربی در سریال مشاهده گردید. همچنین با کمک این دو رهیافت و در پاسخ به وجود مسئله صفر و یک ارسطویی و با بررسی­های صورت گرفته به واسطه تحلیل متنی، بینامتنی و بافتی سریال به وجود اغراق در سریال این کارگردان می­توان اشاره کرد.    

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 314.85 K

بی‌ادبی قراردادی‌شده در برابر بی‌ادبی قراردادی‌نشده (تلویحی)؛ مروری بر برخی مفاهیم ارائه شده از سوی جاناتان کالپپر در بررسی بی‌ادبی کلامی

سمیه سلیمیان

دوره 10، 38-39 ، اسفند 1393، ، صفحه 81-93

چکیده

  در پژوهش حاضر مفهوم قراردادی‌شدگی و ارتباط آن با بی‌ادبی کلامی از نظر جاناتان کالپپر (2011) بررسی می­شود. علت پرداختن به این موضوع نیز اهمیت این مفهوم در حوزه ادب/ بی‌ادبی کلامی و جای خالی این گونه مطالعات در زبان فارسی است. در ابتدا بر اساس سه منظر کنش‌های کلامی، راهکارهای گفتمانی/ وابستگی/ کاربردشناختی و صورت‌های زبانی به یکی از ...  بیشتر در پژوهش حاضر مفهوم قراردادی‌شدگی و ارتباط آن با بی‌ادبی کلامی از نظر جاناتان کالپپر (2011) بررسی می­شود. علت پرداختن به این موضوع نیز اهمیت این مفهوم در حوزه ادب/ بی‌ادبی کلامی و جای خالی این گونه مطالعات در زبان فارسی است. در ابتدا بر اساس سه منظر کنش‌های کلامی، راهکارهای گفتمانی/ وابستگی/ کاربردشناختی و صورت‌های زبانی به یکی از سئوالات بحث برانگیز در زمینه بی‌ادبی کلامی یعنی «آیا بی‌ادبی کلامی به طور ذاتی در زبان وجود دارد؟» پاسخ داده می­شود. در ادامه پس از مروری بر نظرات ترکورافی (2002، 2005) در مدل قالب‌محور در رابطه با ادب کلامی مفهوم قراردادی‌شدگی در بی‌ادبی کلامی و نیز شباهت‌ها و تفاوت‌های این مفهوم در دو حوزه ادب و بی‌ادبی کلامی بررسی و سپس سه پیوستار مربوط به بی‌ادبی قراردادی‌شده، یعنی پیوستار قراردادی‌شدگی؛ پیوستار بافت‌گسترده و پیوستار میزان آزار و ارتباط میان آنها تحلیل می­شود. در انتهای بحث بی‌ادبی قراردادی‌شده نیز به عوامل مؤثر در بررسی رفتارهای قراردادی‌شده همچون مشخّص­گرها، محرّمات زبانی، برخی عوامل زبرزنجیری خاص و ویژگی‌های غیرکلامی که باعث افزایش شدت آزار می‌شوند اشاره شده است. در پایان نیز بی‌ادبی قراردادی‌نشده و انواع آن، رفتارهای صورت‌محور، رفتارهای قراردادمحور و رفتارهای بافت‌محور، بررسی خواهد شد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 123.62 K

ساختار سازه ای و فضای واکه ای گونه های شرق گیلان

زهرا محمدی؛ ایوب اسماعیل نژاد نودهی

دوره 15، شماره 57 ، شهریور 1398، ، صفحه 83-96

چکیده

  ساختار سازه­­­­­­­­­­­­­ای و فضای واکه­ ا­­­ی از مهمترین ویژگی­های فیزیکی ﺁوا­های گفتار محسوب می­شود. بر اساس بررسی دنیل جونز واکه­ها در اغلب گونه­ های زبانی، ذوزنقه سنتی را تشکیل می­دهند. در حالی که در ﺁواشناسی ﺁکوستیک بر اساس مدل پیترسون و بارنی (1952) با در نظرگرفتن ساختار سازه­ای واکه­ ...  بیشتر ساختار سازه­­­­­­­­­­­­­ای و فضای واکه­ ا­­­ی از مهمترین ویژگی­های فیزیکی ﺁوا­های گفتار محسوب می­شود. بر اساس بررسی دنیل جونز واکه­ها در اغلب گونه­ های زبانی، ذوزنقه سنتی را تشکیل می­دهند. در حالی که در ﺁواشناسی ﺁکوستیک بر اساس مدل پیترسون و بارنی (1952) با در نظرگرفتن ساختار سازه­ای واکه­ ها (F1، F2) برای واکه­ های موجود در یک زبان یا یک گونه خاص زبانی، در دستگاه مختصات دکارتی فضای واکه­ای ترسیم می­شود. به این ترتیب فضای واکه­ ای دو بعدی برای واکه­ ها به وجود می­ﺁید که شکلی نزدیک به ذوزنقه جونز دارد و تعداد این واکه­ها در گونه­ های مختلف متفاوت است. در زبان فارسی، فضای واکه­ ای متشکل از شش واکه /ᴂ/ ،/a/ ،/e/ ،/o/ ،/i/ ،/u/ است که این مجموعه برای گونه­ های شرق زبان گیلکی شامل 8 واکه /ᴧ/ ،/a/ ،/e/ ،/o/ ،/i/ ،/u/ ،/ə/ ،/y/ است. هر یک از واکه­ های مذکور بر­اساس مقادیرF1, F2 به دست ﺁمده از نرم­افزار پرت، به وضوح بر روی نمودار، جایگاه خود را می­یابند و فضای واکه­ ای گویش­ها­ی مورد نظر را تشکیل می­دهند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 478.39 K

بررسی پیکره‌بنیاد واژه‌های هم‌معنی

شهرام مدرس خیابانی

دوره 8، شماره 30 ، مهر 1391، ، صفحه 85-105

چکیده

  چرچ و دیگران (1991: 12-13) با معرفی برخی ابزار آماری همچون «آزمون اطلاعات دوسویه» و «آزمون تی»، اهمیت چنین ابزاری را در تحلیل‌های زبان‌شناختی نشان می‌دهند. از سوی دیگر لاینز (1995: 62) تفاوت در باهم‌آیندهای دو واژة «big» و «large» را از دلایل نبود هم‌معنایی مطلق میان این دو واژه برمی‌شمارد. در این مقاله سعی بر آن است تا با ...  بیشتر چرچ و دیگران (1991: 12-13) با معرفی برخی ابزار آماری همچون «آزمون اطلاعات دوسویه» و «آزمون تی»، اهمیت چنین ابزاری را در تحلیل‌های زبان‌شناختی نشان می‌دهند. از سوی دیگر لاینز (1995: 62) تفاوت در باهم‌آیندهای دو واژة «big» و «large» را از دلایل نبود هم‌معنایی مطلق میان این دو واژه برمی‌شمارد. در این مقاله سعی بر آن است تا با استفاده از دو ابزار ذکرشده، ضمن اشاره به اهمیت پیکره‌های زبانی و ابزار آماری در پژوهش‌های زبان‌شناختی، تفاوت واژه‌های هم­معنی از منظر باهم‌آیی بررسی شود.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 293.68 K

ساخت واژه و گروه واژه در گویش کهک تفرش

منصور شریعتی؛ ایران کلباسی

دوره 8، شماره 29 ، تیر 1391، ، صفحه 87-110

چکیده

  کهکی شاخه‌ای از زبان‌های شمال غربی ایران است که ویژگی­های باستانی خود را حفظ کرده است، به خاطر این ویژگی­ها، این گویش از زبان فارسی متمایز است. برخی از این ویژگی­ها عبارتند از تمایز جنس دستوری، ساخت ارگتیو، وجود پیشوند فعلی در ساختار مصدری و ... پژوهش حاضر به توصیف صرفی گویش کهک تفرش می‌پردازد  بیشتر کهکی شاخه‌ای از زبان‌های شمال غربی ایران است که ویژگی­های باستانی خود را حفظ کرده است، به خاطر این ویژگی­ها، این گویش از زبان فارسی متمایز است. برخی از این ویژگی­ها عبارتند از تمایز جنس دستوری، ساخت ارگتیو، وجود پیشوند فعلی در ساختار مصدری و ... پژوهش حاضر به توصیف صرفی گویش کهک تفرش می‌پردازد

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 196.69 K