نشانه شناسی فیلم «جامه‌دران» بر اساس دیدگاه رولان بارت

ستاره مجیدی؛ غزاله اسکندری

دوره 12، 46-47 ، اسفند 1395، ، صفحه 59-74

چکیده
  در این پژوهش تلاش بر این است تا با توجه به رویکرد نشانه‌شناسی از دیدگاه رولان بارت، رمزگان­ها و نشانه‌های موجود در فیلم جامه‌دران بررسی شود. مضامین عمده روش نشانه‌شناسی در قالب رمزگان­های معرفی‌شده از سوی بارت شامل رمزگان­های اجتماعی، فنی، ایدئولوژیک، هرمنوتیک و زیبایی‌شناختی است. روش پژوهش حاضر بر اساس روش توصیفی-تحلیلی ...  بیشتر

نقش متغیر جنسیت در قدرت کلام و اقناع مخاطب: مطالعه موردی فروشنده های فروشگاه های شهر شیراز

سبا ولی زاده؛ مولود صحفی

دوره 12، شماره 45 ، شهریور 1395، ، صفحه 77-93

چکیده
  هدف از پژوهش حاضر بررسی زبان­شناختی ـ جنسیتی قدرت کلام و چگونگی کاربرد مؤلفه­ های اقناعی در متقاعدسازی مخاطب در فروشگاه­های شهر شیراز توسط فروشندگان زن و مرد است. در این پژوهش، داده­ ها به روش میدانی و تصادفی از طریق ضبط تعاملات میان پانزده فروشنده مرد و پانزده فروشنده  زن با مخاطبانشان به وسیله دستگاه ضبط صدا، گردآوری می­شود ...  بیشتر

کاربست نظریه مایکل ریفاتر بر شعر زمستان « اخوان ثالث»

زهرا محمدی؛ ایوب اسماعیل نژاد

دوره 13، شماره 51 ، اسفند 1396، ، صفحه 81-91

چکیده
  در نظریه‌ نشانه‌شناسی شعر مایکل ریفاتر با تکیه بر ساختارگرایی، توانش ادبی خواننده و واکنش او نسبت به متن سعی بر آن است تا شیوه‌ای نظام‌مند از خوانش متن ارائه شود. در این نظریه دو شیوه‌ خوانش مطرح است؛ ابتدا اشعار به دو شیوه خوانش دریافتی و خوانش ناپویا بررسی و واکاوی می‌شوند که در مرحله اول به جستجوی معنا و در مرحله دوم به دلالت‌های ...  بیشتر

فصلی در دستور زبان اوستایی

فرزانه گشتاسب

دوره 12، شماره 44 ، خرداد 1395، ، صفحه 85-102

چکیده
  در این مقاله فصل دوم از فرهنگ اویم ایوک آوانویسی، ترجمه و درباره واژه‌های آن بحث شده ‌است. فرهنگ اویم ایوک، فرهنگی دو زبانه از دوره ایران پیش از اسلام مشتمل بر واژه‌ها و عبارات اوستایی و ترجمه آنها به پهلوی است. فصل دوم این فرهنگ توضیحاتی درباره دستور زبان اوستایی دارد که آن را می‌توان تنها متنی دانست که درباره دستور زبان اوستایی ...  بیشتر

بررسی تطبیقی نام آواها در دو زبان فارسی و انگلیسی بر اساس نخستین نظریه‌های نام آوایی

فروغ کاظمی؛ انیس ابراهیمی

دوره 11، 40-41 ، شهریور 1394، ، صفحه 85-99

چکیده
  درمقاله حاضر سعی بر آن است تا نام­آواها در دو زبان فارسی و انگلیسی به روش توصیفی- تحلیلی بررسی شود. ابتدا 60 نام آوا در این دو زبان به همراه معنا و کاربردشان معرفی و توصیف، سپس بر طبق سه نظریه «ding-dong» و «pooh-pooh» و «bow-bow» طبق­ه بندی می­شود. در پی آن نام ­آواهای دو زبان مقایسه و وجوه اشتراک و افتراق آنها مشخص و تبیین می­شود. ...  بیشتر

پرتویی از زبان شناسی شناختی اجتماعی بر فرهنگ نگاری

سید محمود متشرعی؛ فاطمه یوسفی راد

دوره 14، 52-53 ، شهریور 1397، ، صفحه 97-112

چکیده
  زبان­شناسی ­شناختی ­اجتماعی یکی از جدیدترین رویکردهای کاربرد- بنیاد به مطالعه زبان و تنوعات اجتماعی آن است که در دهه­های اخیر با هم­گرایی زبان­شناسی­ شناختی و زبان­شناسی ­اجتماعی ایجاد شده است و رسالت آن مطالعه شناختی زبان در انواع تنوعاتش است. از سوی دیگر، فرهنگ نگاری از کاربردی­­ترین و مفید­ترین دستاوردهای ...  بیشتر

نشانگرهای گفتمان در تعاملات زبانی فارسی آموزان

آیدا کیهانیان

دوره 16، شماره 61 ، بهمن 1401، ، صفحه 101-116

چکیده
  مولفه­ های مختلفی سبب ایجاد انسجام درونی و بیرونی گفتار و نوشتار می‌گردند که یکی از این مولفه­ ها نشانگرهای گفتمان محسوب می ­شود، نشانگرها با وجود آنکه سبب ارتباط و انسجام بخش‌های مختلف در سطح گفتمان می­ شوند اما به معنای گزاره‌ای جمله و ساخت نحوی آن وارد نمی‌شوند و عدم استفاده از آنها در متن سبب شکل‌گیری جملات گسسته و نامنسجم ...  بیشتر

معنی ـ نشانه شناختی تبلیغات بیلبوردی در سطح شهر شیراز: رویکردی مشاهده گر بنیاد

سبا ولی زاده

دوره 11، 42-43 ، اسفند 1394، ، صفحه 107-129

چکیده
  از آنجا که امروزه تبلیغات در قالب نظریه­ های معنی ـ نشانه ­شناختی قابل بررسی است، پژوهش حاضر با رویکردی مشاهده­گر بنیاد در جستجوی پاسخ به این پرسش است که آیا برهمکنش نظام معنی شناختی زبان(استعاره و مجاز) و نظام نشانه­ شناختی (تصویر) از دیدگاه مشاهده­گر به غنای تبلیغات می­افزاید. شرکت­کننده­ گان در این تحقیق 60  مشاهده­گر ...  بیشتر

مسیحیان سغدی و تُرک در دستنوشته های تورفان و دون‌هوانگ

پورچیستا گشتاسبی اردکانی

دوره 16، شماره 60 ، آذر 1401، ، صفحه 119-135

چکیده
  نیکلاس سیمز ویلیامزNicholas Sims-Williamsترجمه از: پورچیستا گشتاسبی اردکانی در پژوهش حاضر اطلاعات به دست آمده از دست­نوشته­ های تورفان و دون­ هوانگ درباره مسیحیان سغدی و تُرک بررسی می­ شود. نسخه ­های خطی مسیحی مجموعه تورفان اکثراً از ویرانه­ های شوی­پانگ در نزدیکی بولاییق در شمال تورفان کشف شده ­اند. دومین و سومین هیأت­ های ...  بیشتر

فرایندهای فکری کودکان و نوجوانان در درک طرحواره های تصوری جملات فارسی بر اساس نظریه ژان پیاژه(1973)

مهین ناز میردهقان؛ فریبا حسینی تشنیزی

دوره 12، 46-47 ، اسفند 1395، ، صفحه 75-89

چکیده
  در این­ پژوهش ­قصد بر آن است تا فرایند­های فکری کودکان و نوجوانان در درک طرحواره­های تصوری (جانسون، 1987) جملات فارسی بررسی و سپس نتایج با نظریه شناختی ژان پیاژه 1973 تطبیق داده شود. سوالاتی که در این پژوهش مطرح است این است که چگونه کودکان 7-11 سال طرحواره­های تصوری را درک می­نمایند ؟  و اینکه درک طرحواره­های تصوری در نوجوانان ...  بیشتر

مفهوم «راه» در اوستا

مه لقا مرتضایی

دوره 12، شماره 44 ، خرداد 1395، ، صفحه 103-107

چکیده
  پاول تیمه در ذیل مفیدی که بر کتاب عناصر خارجی در ریگ­ودا (صص 110-117) نوشته، نشان داده است که در ریگ­ودا تمایز بارزی میان دو لفظ pánthá به معنای «راه» و ádhvan به معنای «جاده» وجود دارد و به بعضی نظایر اوستایی این دو لفظ هم توجه داده، یعنی یسن 44/3؛ یشت 13/20. ظاهراً لازم است که این مسئله از جهت مطالبی که در اوستا درباره آن ...  بیشتر

پولادِ غندی و دیو سپید

کتایون مزدا پور

دوره 12، شماره 44 ، خرداد 1395، ، صفحه 110-120

چکیده
  صورت هندواروپایی واژه «دیو» در اصل نام خداوند است. زرتشت پیامبر پرستش خدایان دوران کافری را منع کرد و عالمیان را به ستایش اهورامزدا فراخواند. دیوان در این مقام، نخست به اساطیر و سپس به افسانه و داستان پیوستند. فولادغندی دیوی است که بهتر است او را کولادغندی بنامیم و غندی باید با واژه «gannāg mēnōg» پهلوی مربوط باشد. به نظر پروفسور ...  بیشتر

واژه‌ها و اصطلاحات کشاورزی در گونه زبانی محمدیه نایین

اعظم السادات موسی‌کاظمی محمدی

دوره 12، شماره 44 ، خرداد 1395، ، صفحه 121-136

چکیده
  محمدیه، یکی از محله­های شهر نایین، واقع در استان اصفهان، است که بیشتر با عنوان برزن محمدیه نامیده می­شود. گونه­ زبانی محمدیه نایین، یکی از لهجه­ها یا گونه­های زبانیِ گویش نایینی است که در گروه گویش­های مرکزی وشاخه­ گویش­های جنوب شرقی قرار می‌گیرد. یکی از پیشه­های اصلی و مهم مردم محمدیه از گذشته­های بسیار دور، کشاورزی ...  بیشتر

گواه‌نمایی در روزنامه‌ها و مقالات علمی فارسی: نقش ژانر در کاربرد گواه‌نمایی

آوا ایمانی

دوره 14، 55-54 ، اسفند 1397، ، صفحه 5-20

چکیده
  هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه نقش ژانر و ارتباط آن با مقوله گواه‌نمایی در مقالات علمی زبان‌شناسی و روزنامه‌ها و چگونگی کاربرد گواه‌نمایی در ژانرهای مختلف و ارتباط بین نوع و تعداد گواه‌نماهای مختلف در هر ژانر است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است که از مؤلفه‌های کیفی و رویکرد کمّی بهره می‌گیرد. مؤلفه‌های کیفی بر اساس الگوی آیخن‌والد ...  بیشتر

تلمیحات و اشارات قرآنی در تحمیدیه‌های نظامی گنجه‌ای

علی Ali

دوره 15، شماره 57 ، شهریور 1398، ، صفحه 5-24

چکیده
  نظامی بزرگ‌ترین شاعر بزمی و داستان‌سرای ایران از معدود شاعرانی است که به علت کسب علوم و فنون مختلف همچون فلسفه و کلام، علوم قرآنی، نجوم و دیگر علوم به‌ عنوان حکیم ملقب شده است. آشنایی او با قرآن و حدیث و به‌کارگیری علوم بلاغی و بدیعی همچون تلمیح، اقتباس، اشاره، ترجمه و دیگر آرایه‌های قرآنی بررسی زیبایی‌شناسی شعر این حکیم فرزانه ...  بیشتر

مقوله‌بندی و شناخت

آزیتا افراشی

دوره 10، شماره 37 ، شهریور 1393، ، صفحه 5-19

چکیده
  مقوله بندی از مهمترین توانمندی های شناختی و زبانی انسان است. در مقاله حاضر مقوله بندی از جنبه های مختلف و در ساحت های بازنمودی متفاوت بررسی می شود. دو نگرش اصلی به ساختار مقولات عبارت است از نگرش کلاسیک و نگرش پیش نمونه بنیاد. این دو نگرش در کنار نگرش ویتگنشتاین به شباهت خانوادگی در ساختار مقولات، به تفصیل مقایسه و پس از آن بازنمود مقوله ...  بیشتر

میانگین طول پاره گفتار، انواع فرایند و آغازگر در گفتمان نوشتاری دانش آموزان کم توان ذهنی مقطع پیش حرفه ای(رویکردی نقشگرا)

آتوسا رستم بیک تفرشی

دوره 10، شماره 36 ، خرداد 1393، ، صفحه 5-21

چکیده
  هدف از پژوهش حاضر بررسی میانگین طول پاره­گفتار از یکسو و انواع فرایند و آغازگر بر مبنای طبقه­بندی ارائه شده در دستور نقش­گرای نظام­مند، در گفتمان نوشتاری دانش­آموزان کم­توان ذهنی مقطع پیش­حرفه­ای شهر تهران است. نمونه آماری شامل 120 دانش­آموز دختر کم­توان ذهنی(هر پایه 40 نفر) شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه­گیری ...  بیشتر

بررسی مقابله‌ای گزینش برابرها در متون ترجمه شده از داستان «عربی» اثر جیمز جویس براساس الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف

معصومه ارجمندی؛ ذلیخا عظیم دخت

دوره 9، 34-35 ، اسفند 1392، ، صفحه 5-21

چکیده
  رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی در پی شفاف­سازی این حقیقت است که عواملی همچون بافت موقعیتی، بافت بینامتنی، روابط قدرت در جامعه، سلطه، فرهنگ و ایدئولوژی حاکم بر جامعه زبانی را شکل می­دهد و از طریق به کارگیری زبان در جامعه است که این ساختارها، فرایندها و ایدئولوژی­ها تثبیت می­شوند. آنچه در این مختصر ارائه می­شود بررسی برابرهای ...  بیشتر

اعمال شهدای مسیحی ایران در عصر ساسانی: کارنامه شهدای کرخا ذِ بیت سلوک

سجاد امیری

دوره 9، 32-33 ، شهریور 1392، ، صفحه 5-22

چکیده
  مجموعة متون موسوم به «اعمال شهدای مسیحی ایران» از جمله منابع مکتوب مهم برای بازسازی تاریخ ایران در عصر ساسانی است؛ به گونه­ ای که پاره ­ای از داده­ های تاریخی که از این متون به دست می­ آید منحصر به فرد است و در منابع دیگری به آنها اشاره نشده است. اما در قیاس با سایر منابع کلاسیک تاریخ ساسانیان کمتر به این متون توجه شده است. ...  بیشتر

بررسی زبان‌شناختی گویش جهرمی: توصیف نظام واجی و برخی فرآیندهای واجی

ثمینه رازقی

دوره 8، شماره 31 ، اسفند 1391، ، صفحه 5-22

چکیده
  گویش جهرمی از جمله گویش­های رایج در استان فارس و از زبان­ها و گویش­های جنوب غربی ایران است. هدف از پژوهش حاضر، مطالعه و تحلیل واج­شناسی و توصیف نظام واج­های این گویش است. ابتدا داده­ ها، از گویشوران محلی، بومی و ساکن جهرم گردآوری و سپس داده ­های ضبط شده به صورت مکتوب درآورده شد تا تلفظ دقیق هر واژه بررسی شود. پس از تحلیل واج­های ...  بیشتر

تفاوت گونه نوشتاری مردانه و زنانه در گزیده ای از داستان های انگلیسی: پژوهشی در زبان شناسی رایانشی

بهروز محمودی بختیاری؛ علی فارسی نژاد

دوره 8، شماره 30 ، مهر 1391، ، صفحه 5-19

چکیده
  امروزه در نتیجه مطالعات سازمان­یافته بر پیکره­های گوناگون زبانی، جامعهشناسان زبان و متخصصان تحلیل گفتمان بر این باورند که سبک و نحوه استفاده زبان در زنان و مردان متفاوت است. با وجود این، هنوز تفاوت متون داستانی نویسندگان زن و مرد به طور دقیق به لحاظ علمی و آماری تحلیل نشده است. در این مقاله به منظور دستیابی به نتایج آماری و استفاده ...  بیشتر

درک ساخت‌های نحوی مختلف زبان فارسی در کودکان نارساخوان

حوریه احدی؛ مسعود قیومی؛ رضا ندرخانی

دوره 15، 58 59 ، اسفند 1398، ، صفحه 5-24

چکیده
  کسب مهارت خواندن، یکی از نیازهای بشری برای اطلاع از اندیشه دیگر افراد جامعه در ادوار مختلف است. الزاماً تمام افراد جامعه در خواندن توانایی یکسانی ندارند. درصدی از افراد جامعه دارای انواع ناتوانی­های یادگیری هستند که اختلال خواندن از شایع­ ترین آن است. اهمیت خواندن و نوشتن و نیز درصد بالای کودکان نارساخوان، توجه محققان زیادی را ...  بیشتر